In gesprek met Sipke Jan Bousema: "In het niets doen doet men iets."

Sipke Jan Bousema. Een rijzige veertiger uit Friesland. Bekend van TV in de jaren ‘00, vooral met jeugdprogramma’s en Opsporing Verzocht. Maar vooral ook een zeer betrokken, humorvolle persoonlijkheid waarmee ik in 2017 voor het eerst kennismaakte toen hij mij aanspoorde tijdens mijn chemokuren te gaan vloggen. In de bijna 3 jaar dat we elkaar nu kennen heb ik Sipke Jan vooral meegemaakt als ondernemer in zijn eigen media- en conceptontwikkelingsbureau SJB Media. Zijn bureau heeft mij gevolgd tijdens de Vierdaagse van Nijmegen in 2018 en als je dan 4 dagen intensief met elkaar optrekt schept dat een band. Ik spreek hem virtueel als hij in zijn ouderlijk huis in het Friese Wyns verblijft. Het werd een gesprek over openbaring en verlossing waarover je weleens leest als je veertigers in hun midlife treft.

Bezinning

Teruggeworpen op mezelf

“Ik ben echt back to the roots” zo begint Sipke Jan zijn relaas. “Nadat mijn moeder eind 2017 overleed ben ik deze plek, mijn ouderlijk huis, weer meer gaan waarderen. Het gaat mij nu heel erg goed. Ik ben een tijdje teruggeworpen geweest op mezelf, en dat is een mooie bezinningsperiode gebleken. Als je dan in deze tijd leeft, dan zie ik echt om mij heen dat veel mensen getroffen zijn, ook hier op het dorp, maar ik heb als ondernemer op tijd de bakens verzet en rigoureus keuzes gemaakt”. Die keuze lag vooral op het vlak van de plek waar ik wil zijn. Als kleine jongen leefde ik op het platteland hier en had ik een grote droom.”

“Namelijk werken voor de televisie. Als jongetje kreeg ik een baantje bij de NCRV en ik vond het fantastisch. Deze extraverte, creatieve wereld met een groot bereik stond in contrast met de ingetogenere, introverte wereld waarin ik opgroeide. De carrière in de media verliep fantastisch. Ik deed steeds mooiere en uitdagende projecten en kwam steeds meer in de flow van meer, groots, meeslepend en werd voortgestuwd als een kolkende rivier. Niet te vergelijken met de Dokkumer Ee die hier voor het huis loopt, en nu veel meer weer de metafoor van mijn leven aan het worden is.

Aan de leiband van productiebazen

“De verhuizing van Hilversum naar Amsterdam versterkte het gevoel en op het kantelpunt ervoer ik zoveel prikkels dat ik het leven in de stad niet meer wilde en aan kon. Ik begon onder de druk te bezwijken, mijn ouders maakten zich zorgen, ik had het gevoel aan de leiband van productiebazen te lopen. En dan barst de kruik op een bepaald moment. Het was een overgave om de stad te verruilen voor het platteland. Mijn moeder leerde me de wijze les van loslaten om vooruit te komen.”

“Dat heb ik moeten ervaren, en dat ervaar ik nu, achteraf, als een zegen. Want hier in Wyns leven we in een andere wereld. Natuurlijk ook eentje die door corona is gekleurd, en de horeca en de lokale ondernemers worstelen hier ook, maar de stress van de stad, de anderhalve meter samenleving, en de overprikkelde levensstijl van de Randstad, daar ben ik gelukkig nu van verlost. Het is een verlossing. En dat besef dringt heel hard door bij mij. Ik ben dus weer terug in de eerste wereld, die van mijn jeugd maar nu als veertiger en de rust en de ruimte, letterlijk en figuurlijk, in mijn hoofd maken dat ik beschouwend kan kijken hoe de natuur je leven kan definiëren.

Ergo: welke rol op welk toneel?

Zo in de jaren negentig ontwikkelden we bij MarketResponse het BSR –model. Dat model gebruikten we om houding en gedrag van mensen in relatie tot consumptie-domeinen te verklaren. Introvert-extravert, ego-en groep waren de twee dominante assen. De derde dimensie noemden we on stage en offstage behavior. In het leven van Sipke Jan zie je die beweging van offstage (van authentiek, puur en natuurlijk) naar onstage ( geacteerd met een laag vernis) en weer terug prachtig terugkomen, als metafoor van het leven. De bezinning op de roots, de herkomst, de oorspronkelijke plek die je inneemt als driver voor je handelen zien we steeds vaker terugkomen. Ook in deze tijd willen we focussen op wat echt belangrijk is. Plek en ruimte ( place en space) als context of decorvariabelen zullen een steeds belangrijker rol gaan spelen in wat we tot nu toe positionering en profilering noemden. Tegen welk decor wil je ‘spelen’. De natuur? De cultuur? De structuur? Of minder plastisch: de wereld van markt en merk of de wereld van mens en maatschappij?

Bezieling

In het niets doen doet men iets

Ik ben er dus achter gekomen dat wanneer je focust op wat je echt belangrijk vindt het leven ook weer naar je toe komt. Natuurlijk was het even spannend hier hoe onze gemeenschap zou overleven. Maar als kleine gemeenschap vind je elkaar ook weer, en help je elkaar. Met elkaar zijn vele initiatieven ontplooid en daar stroomt de energie al weer. Als ondernemer vind ik mijn bezieling in maatschappelijke projecten en projecten die met jeugd en jongeren te maken hebben. De inspiratie die ik bijvoorbeeld krijg als ik de serie over het Wad kijk, die nu op tv is, ik kan daar oprecht van genieten en dat geeft inspiratie! Ik heb een bootje gekocht en geniet van het varen hier op de Ee. Ik zeg wel eens: in het niets doen, doet men iets.

Geïsoleerd en gepest

Mijn bezieling kent een startpunt. Als klein jongetje was ik roodharig en leefde vaak geïsoleerd en werd gepest. Maar ik heb van die uitzonderingspositie mijn kracht gemaakt. Ik was niet op mijn mondje gevallen en heb een lange weg van confrontatie met mezelf en met anderen inclusief familie mee moeten maken. Maar bezieling kende een hoogtepunt. Juist op het uitbreken van corona kwam voor mij een bevrijdingshoogtepunt, namelijk dat de LHBTI+ vlag in Friesland ook gehesen kan worden. Je weet dat ik de afgelopen maanden fervent aan de slag ben gegaan om de erkenning, vrijheid en tolerantie te vragen voor deze gemeenschap in de provincie Friesland. Ik ben alle statenfracties afgeweest en heb vol overgave gepleit voor de Friese regenboogvlag. Dat is mijn ware bezieling. Het vechten voor vrijheid en acceptatie om jezelf te kunnen zijn in deze wereld. Fantastisch dat dat nu gelukt is!

Ergo: Begin jaren 00 deed ik onderzoek naar de Cultural Creatives. Dat was een begrip dat gecoined was door Paul Ray, socioloog uit de Verenigde Staten. Hij voorzag een stroming ( tussen Democraten en Republikeinen in) die hij The third way noemde. Kenmerkend was dat deze mensen hun blik richtten op 3 grote thema’s : zelfontwikkeling ( lezen, reizen, ervaren), ‘andere’ ontwikkeling (vrijwilligerswerk, begeleiden, coachen) en wat we nu noemen duurzaamheid (zowel people, planet en profit). Kenmerkend is dat men steeds de oorsprong van producten en diensten wilde leren kennen. Wat is het verhaal achter het product of dienst? In Nederland hebben we deze trendsettende groep jarenlang uitgebreid onderzocht en gemonitord. Deze bewust levende groep ‘burgers’ die weinig ophad met consument zijn, heeft velen bezield om zijn /haar leefstijl aan te passen, naar een meer duurzame inclusieve levensstijl. Het momentum voor deze groep om echt massa te worden is nakende, zegt mijn onderbuik. Tijd om de vlag te hijsen!

Beweging

Werken aan mediawijsheid

“Ik ervaar beweging op een aantal fronten. Allereerst wil ik door met mediaprojecten en conceptontwikkeling. We zijn nu bezig om mediawijsheid, privacy en e-learning projecten op te zetten. Er komen binnen de doelgroep ziekenhuizen nieuwe normen kaders aan om met data, privacy, veiligheid om te gaan en daar ligt een grote opgave om medewerkers bewust mediawijs te maken en ze communicatief te trainen om verantwoord te handelen en te communiceren binnen dit AVG-kader. Dat is een mooie maatschappelijk betekenisvolle opdracht waar we met SJB Media mee aan de slag gaan.”

“Zo ontzorgen we ziekenhuizen op dit terrein. Daarnaast heb ik me altijd verbonden gevoeld met de jeugd en jongeren en daarom ben ik ook lecturer geworden aan de Stenden Hogeschool, op het gebied van media- en communicatiemanagement. Fantastisch om met studenten aan de slag te zijn. Energie en waarde geven op levens van anderen, dat is wat ik in beweging wil zetten.

Doorbreken van stereotypering

Een andere beweging die ik aan het maken ben is het actief meehelpen om de muren van de stereotyperingen te slechten. Juist stereotypering leidt snel tot oordelen van goed of fout en discriminerend gedrag. Mijn rol kan er in liggen om inclusiviteit en te bevorderen dat diversiteit hand in hand te laten gaan. De regenboogvlag-actie is daar zo’n voorbeeld van. Niet normaal laten zijn wat niet normaal is. Ik kan en wil daarin een rol van betekenis spelen. Tenslotte wil ik meer aan coaching doen. Mensen helpen zichzelf te bevrijden en een nieuwe horizon te creëren”.

Ergo: hier spreekt een regisseur van het leven. Het leven dat niet over rozen gaat. Het leven dat vol is met onzekerheden maar dat door los te laten en te vertrouwen ook een openbaring kan zijn. Ik herinner me dat we op de avond van de derde dag van de Vierdaagse een gesprek met elkaar hadden over de dag van de intocht. En of ik die kon visualiseren. Ik zag me echt met een big smile over de Via Gladiola lopen. Verbeeldingskracht is de motor voor beweging. Ik voelde me de laatste kilometers op handen gedragen, en genoot van de juichende en enthousiaste toeschouwers. Duizenden en duizenden langs de kant. Het leven wordt achterwaarts verklaard en vooruit geleefd. Sipke Jan liep met cameraman achterwaarts voor me uit. Onstage behavior in optima forma. Met als doel de wereld te laten zien hoe je uitdagingen kunt overwinnen en anderen daarmee te inspireren.

Wil je sparren over loslaten, vertrouwen en nieuwe keuzes maken in tijden van onzekerheid, mail me dan op willem.brethouwer@marketresponse.nl