Waar de grote accountantskantoren kunnen winnen

In dit tweede deel over de accountancybranche ga ik dieper in op de kansen en uitdagingen voor de grootste kantoren – waaronder de grote 4: Deloitte, PWC, EY en KPMG – en de middelgrote kantoren daar net onder zoals Baker Tilly en BDO. Klik hier voor het eerste deel uit de tweeluik.

Deze kantoren staan vooral bekend om hun audits en consultancy op het gebied van finance en strategie op tal van gebieden. Klanten zijn in de regel grote (multi)nationals, overheden en zelfs supranationale organisaties als de EU.

De problemen rondom audits & consultancy

Het winnen van zulke contracten is complex en zorgt ervoor dat de kantoren zelf ook aan een enorme waslijst aan strenge eisen op het gebied van compliance moet voldoen. Dit maakt dat hun processen vaak dusdanig gestandaardiseerd zijn dat niet elke doelgroep er profijt van heeft en er meer maatwerk aan te pas komt als zo’n doelgroep al niet afgestoten wordt richting kleinere kantoren.

Voor audits moeten ze bedrijven of overheden doorlichten. Ook worden ze vaak voor (belmaeasting)advies of onderzoeksrapportages ingeschakeld. De top van de accountancybranche is over de jaren heen na talloze fusies en overnames flink geslonken. De grote 4 blijven de hoofdrolspelers, zowel op nationaal als internationaal niveau. De middelgrote kantoren eronder springen vaak in op gebieden waar de grote 4 uitstappen, zoals de gemeentelijke controlemarkt in Nederland.

Het komt ook hier neer op efficiency

Als je op zo’n grote schaal opereert betekent tegelijkertijd dat steeds grote efficiency net zo belangrijk is als compliance met relevante wet- & regelgeving. Die efficiency heeft ook te maken met het grootste probleem voor al deze kantoren: een tekort aan geaccrediteerde accountants. Dat personeelstekort is al langer aan de gang en automatisering van bijvoorbeeld invoer- en controlewerk is een manier om dat tegen te gaan.

Neem nu eens een audit. Dat uitvoeren is in de regel tijdrovend. Dat hangt natuurlijk af van hoe goed een organisatie de boeken én interne processen, mensen & systemen op orde heeft. Ook de kennis van de accountant van de betreffende branche is hier een grote factor én de bereidheid van de organisatie om gecontroleerd te willen worden.

Een gemiddelde beursgenoteerde multinational heeft de systemen en processen wel op orde, hoewel er altijd rotte appels zullen zijn. Iets wat het recente schandaal rondom het faillissement van het Duitse Wirecard bewijst. Daarbij werd bijvoorbeeld EY verweten niet goed genoeg te hebben gecontroleerd of alles in orde was.

Daarbij ligt het niet eens zozeer aan de beschikbare tools

Er is namelijk geen gebrek aan moderne online boekhoudpakketten, financiële software of aanverwante portals waarmee ook de grote kantoren alles op afstand kunnen doen. Organisaties zelf hebben de keuze aan een breed scala aan ERP-pakketten en best-of-breed bedrijfssoftware dat bijna alle denkbare processen en data kan automatiseren, integreren en controleren. 

Vooral de grotere bedrijven en overheidsorganisaties brengen vaak een ingewikkeld IT-landschap met zich mee met allerlei service level agreements (SLA’s) met verschillende aanbieders. Daar praat lang niet alles met elkaar of mag – omwille van de privacy – niet alles met elkaar gekoppeld worden. Hoewel dat laatste vooral een probleem zal zijn bij strategisch advies.

Alleen zullen niet alle klanten daarmee kunnen of willen werken. En, hoewel er het laatste woord nog niet over is gezegd, waren het in het geval van Wirecard enkele topmanagers die de fraude pleegden en zo systemen en processen van bovenaf manipuleerden. Dus dat is ook nog een (zeldzame) factor om mee te nemen.

Specifieke kennis voor bepaalde markten

Nog een probleem is dat er voor bepaalde doelgroepen ook heel specifieke kennis nodig is. Neem nu die gemeentelijke controlemarkt. De grote 4 zijn die markt steeds meer aan het afstoten richting bijvoorbeeld Baker Tilly en BDO. Alleen is een gemeente controleren niet hetzelfde als beursgenoteerd bedrijf. Een gemeente is een verzameling van activiteiten en deelorganisaties die toevallig onder deze noemer hangen. En dat maakt dat accountants die in deze markt werken heel specifieke kennis nodig hebben en maatwerk moeten kunnen leveren.

Verder moeten de organisaties ook gecontroleerd willen worden. Want die noodzaak is lang niet altijd diep geworteld binnen gemeentelijke organisaties. Dat is dan ook één van de redenen waarom de grote 4 zich terugtrekken van deze markt.

Waar deze kantoren kunnen winnen

De problemen rondom audits of strategische rapportages zullen waarschijnlijk nooit helemaal weggaan gezien alle factoren waarvan de kantoren afhankelijk zijn.

Wat ze in ieder geval kunnen doen is de interne efficiency en data-analyses goed stroomlijnen. Je kunt de eigenschappen van een gemiddeld bedrijf of organisatie binnen een bepaalde branche vastleggen door deze data uit verschillende betrouwbare bronnen te verzamelen en te beheren. Dit kun je, afhankelijk van de aanbieder, toepassen op de continuous monitoring tools binnen je accountancy software.

Stel als een gemeente ineens heel veel geld blijkt uit te geven aan catering voor events en dat boven het gemiddelde van een gemeente van een vergelijkbare grootte uitkomt, dan geeft het systeem een signaal dat er even naar gekeken moet worden. Zo kun je nog veel meer scenario’s bedenken en opstellen.

Met die geanonimiseerde data kun je ook de markt opgaan met jaarlijkse benchmarkrapportages, of beter nog: real-time dashboards.

In feite kun je dit toepassen op audits maar ook op strategische rapportages. Daarbij zou je via koppelingen met systemen van je klanten betrouwbare data kunnen ophalen en combineren met andere databronnen voor dat up-to-date totaalplaatje waar velen naar op zoek zijn. Als jij de werkelijke gemiddelde prestaties van een branche boven tafel kan krijgen dan zijn die cijfers goud waard.

Zo zet je je kantoor neer als top-of-the-line expert op dat gebied wat kan helpen voor je branding, acquisitie en personeelswerving.  

Wil jij je ook onderscheiden door data slim in te zetten? Neem dan contact met me op!

Richard van Meurs, Data Creative bij 4orange

E: richard.vanmeurs@4orange.nl | T: 020 – 750 4400