Aandacht voor beleving van niet-thuiswerkers is minstens zo relevant
Corona is de gamechanger als het om thuiswerken gaat. Onderzoeken laten zien dat Teams en Zoom hoogstwaarschijnlijk blijvertjes zijn voor medewerkers met kantoorbanen. Terecht gaat veel aandacht uit naar de voor- en nadelen van deze gedwongen nieuwe manier van werken en samenwerken. Onderzoekers brengen het welbevinden of het gebrek daaraan bij thuiswerkers nauwgezet in kaart en nieuwsmedia rapporteren en discussiëren er naar hartenlust over.
Opvallend is dat er in veel mindere mate aandacht wordt besteed aan de groepen medewerkers voor wie het onmogelijk is om vanuit huis te werken. Er is weliswaar oog voor de nieuwe realiteit waarin beroepen in de coronafrontlinie zich bevinden, zoals zorg, onderwijs, handhaving en openbaar vervoer. Veel ander werk dat niet vanuit huis kan worden verricht blijft onderbelicht. Andere groepen medewerkers die achter de schermen de wereld draaiende houden, komen maar mondjesmaat in beeld bij onderzoekers of praatprogramma’s.
Bijdragen aan functioneren van kwetsbare beroepen
Denk met name aan de circa negentig SW-bedrijven in Nederland, die gezamenlijk begeleiding en betaald werk bieden aan meer dan 100.000 mensen. Zij verzorgen in een veelal beschutte omgeving werk dat evenzeer bijdraagt aan het laten functioneren van wat we de vitale beroepen noemen. Er zijn werkplaatsen die wekelijks duizenden gezichtsbeschermers vervaardigen, die vele tienduizenden mondkapjes per dag verpakken en die de ladingen wasgoed uit de zorg reinigen in hun wasserettes, inclusief het met het coronavirus besmette linnengoed.
Extra duidelijke uitleg is belangrijk
Voor SW-bedrijven komen de coronaveiligheidsmaatregelen extra hard aan. De anderhalve meter afstand dwingt bijvoorbeeld tot maatregelen als minder personeel inzetten in productie, of het enorm uitbreiden van productieruimten. Medewerkers met een kwetsbaardere geestelijke of lichamelijke gezondheid moeten soms werkeloos thuisblijven omdat ze tot de risicogroep behoren. Voor de groep die wel kan of mag komen werken is extra duidelijke uitleg en weergave van de veiligheidsregels belangrijk. Daar komt bij dat ook kantoormedewerkers van de SW-bedrijven veelal thuiswerken. Dat maakt de begeleiding er niet eenvoudiger op.
Kunnen wij iets voor jou betekenen nu je thuis zit?
Arbeid in de sociale werkvoorziening is meer dan werken alleen, het biedt medewerkers structuur, houvast, sociale contacten en zelfvertrouwen. In mijn gesprekken met onze opdrachtgevers uit deze sector wordt steeds weer duidelijk hoe belangrijk (en gewoon) zij het vinden hun medewerkers dat ook in deze tijd te bieden. Leidinggevenden en jobcoaches spannen zich, nog meer dan gewoonlijk, in om contact met de medewerkers te houden en waar mogelijk te intensiveren. Of die medewerkers nu thuis zitten of aan het werk zijn. Ze meten de beleving, houden feeling, luisteren hoe het gaat, waar de medewerker mee zit en hoe groot de zorgen en angsten zijn. Mooi is te zien hoeveel ideeën er ontstaan om medewerkers te ondersteunen. Zo heeft een SW-bedrijf een zogenoemde SAMEN-lijn ingericht. Een citaat uit een tweet van die organisatie maakt duidelijk wat het doel ervan is: “Kunnen wij iets voor jou betekenen nu je thuis zit? Wil je bijvoorbeeld graag dat iemand boodschappen voor jou doet? Of heb je iets anders nodig? Voel je je alleen? Bel dan vooral. We regelen bijvoorbeeld een wandelmaatje of gesprekspartner voor jou. Misschien verveel je je en kunnen we jou een mooi boek komen brengen? Of heb je gewoon even behoefte aan een goed gesprek? Ook dan mag je zeker bellen.”
Je zou kunnen zeggen dat dit heel normaal is, dat het gewoon het werk is van de leidinggevenden. Maar ga er maar eens aanstaan in deze tijd, met alle andere complicerende factoren is het in ieder geval wel extra inspannend. Aandacht voor wat de medewerker bezighoudt is altijd belangrijk. Weten wat er leeft is altijd relevant. Dat beseffen organisaties best wel, maar er invulling aan geven is maatwerk. Dat geldt voor de mensen die met Teams en Zoom hun werk vanuit huis kunnen blijven doen, hun collega’s missen en moe worden van beeldbellen. Maar misschien nog wel meer voor de kwetsbaardere groepen die ‘gewoon’ naar hun werk willen en niet kunnen of mogen. Ik ben trots om te zien hoe organisaties in de SW-sector dit doen en dat ik daar deel van uit mag maken. En dat ik, als research consultant van MarketResponse, door het in gesprek gaan met management, leidinggevenden en medewerkers hieraan een bijdrage mag leveren.