Datadoping

Ik kijk graag naar professioneel fietsen. Het heeft de tragiek van een goede speelfilm. Het hele jaar rijd je je het snot voor de ogen in de training, eet je geen grammetje vet en vraag je aan je tante of ze eerst de make-up op haar wangen wil wegpoetsen voor je haar feliciteert. Die stofjes zouden zo maar eens op de dopinglijst kunnen staan. Topfit verschijn je in juli aan de start van de Tour de France. Drie weken koersen in de etalage van de wielerwereld. Op de tweede dag steekt er een hond over. Met de mueslireep nog in je mond slinger je tegen het asfalt. De stekende pijn in je schouder verraadt dat het allemaal voor niets is geweest. Dat sleutelbeen. Altijd maar dat sleutelbeen.

Wielrennen is een sport van het volk. Wielrenners zijn gewone mensen. Ze doen hun boodschappen gewoon in de supermarkt. Vragen zich af hoe dat ding op de kassaband nu heet (een beurtbalkje). Trainen op de openbare weg. Legendarisch zijn de beelden van Michael Boogerd die werd ingehaald door een sportieve, fietsende postbezorger.

Handjevol seconden

Toch is de professionaliteit van de sport de afgelopen jaren in een stroomversnelling geraakt. Net als in het bedrijfsleven is het gebruik van data onmisbaar geworden. Waar ik eerder blogde over het zeer geringe gebruik van data in voetbal, kan een beetje wielerteam niet meer zonder. De ploegen hebben bakken met data over hun renners. Verzameld tijdens trainingen, wedstrijden en in speciaal hiervoor gebouwde laboratoria.

Kijk maar naar de stand na ruim twee weken Tour. De renners hebben ruim 2.600 kilometer in de benen. Toch bedraagt het verschil tussen de toppers slechts een handjevol seconden. Op Chris Froome na, die enkele minuten voorsprong heeft. Dat tijdsverschil wordt in de winter al gewonnen. Door wekenlang te testen in windtunnels, weet de renner precies hoe hij op zijn fiets moet zitten. Hoe lang hij op welke hartslag kan rijden.

Voorloper op het gebied van data is het het team van Chris Froome, het Britse Team Sky. Het is een relatief jong team, dat sinds haar entree in de wielersport vele prijzen won. Geholpen door een groot budget, stelden zij een heel team van wetenschappers en data-analisten samen. Deze datadoping leverde onder meer twee eindzeges in de Tour de France op. De grote vormgever van dit beleid, Dave Brailsford, werd zelfs tot ‘Sir’ gekroond voor zijn verdiensten in de Britse sport. Maar het is nog niet genoeg. Brailsford denkt dat er nog grote stappen te zetten zijn. Waar data nu nog verzameld wordt via meetapparaatjes, is Team Sky druk bezig met ‘slimme’ kleding. Een wielershirt dat registreert wat je hartslag doet, hoeveel je zweet en het aantal kilowatt dat je aan vermogen levert.

Wielertenue 2.0

Hier is een mooie parallel te ontdekken met het bedrijfsleven. Data heeft hier iets eerder zijn intrede gedaan, maar ook daar zit men in een revolutie. Voorheen kwam data mondjesmaat binnen, maar door het ‘Internet of Things’ is nu alles met elkaar verbonden. Zie de vergelijking tussen een wielertenue 2.0 en slimme energiemeters: beide sturen ze bakken informatie over uitstoot en temperaturen naar enorme datacenters.

Dan rest de vraag: wat doe je ermee? Gebruik je al die beschikbare data om de concurrentie af te troeven met fact-based strategieën? Team Sky is het in ieder geval gelukt. Chris Froome, een renner die voor zijn Sky-tijd volslagen anoniem rondreed in het peloton, staat nu ruim en kop en kan bijna niet anders dan de Tour winnen.

Hopen dat er geen honden oversteken.